Z kolei w październiku skierowaliśmy list otwarty do Macieja Chorowskiego, prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
W tej korespondencji zwróciliśmy uwagę na mechanizmy finansowania w programach, które mają wspierać efektywność energetyczną budynków w Polsce. Akurat Narodowy Fundusz ma największe doświadczenie w kraju w prowadzeniu tego typu krajowych programów. Dlatego chcieliśmy zwrócić uwagę na kilka aspektów wykorzystania funduszy unijnych w programach wsparcia. Naszym zdaniem, kompleksowa modernizacja energetyczna budynków mieszkalnych wymaga wprowadzenia nowego mechanizmu dotacyjnego związanego z finansowaniem modernizacji energetycznej budynków jedno- i wielorodzinnych lub istotnej modyfikacji istniejących programów.
Poniżej prezentujemy najistotniejsze założenia, które powinien spełniać efektywny mechanizm wsparcia:
a) Termomodernizacja budynku warunkiem koniecznym dotacji, jako sposób zapobiegania ubóstwu energetycznemu (obecnie program Czyste Powietrze daje taką możliwość, nie jest to jednak obligatoryjne i w wielu przypadkach może implikować znaczny wzrost kosztów ogrzewania);
b) Promowanie kompleksowych rozwiązań uwzględniających modernizację przegród zewnętrznych, systemów technicznych budynku – instalacji ogrzewania, chłodzenia, ciepłej wody użytkowej, oświetlenia, a także wymianę źródła ciepła na efektywne i niskoemisyjne lub podłączenie do systemu ciepłowniczego;
c) Promowanie zachowania właściwej kolejności prac: modernizacja przegród zewnętrznych > instalacji >IoT; wyznaczenie w programie koniecznego zakresu prac i promowanie głębokiej modernizacji energetycznej poprzez wyższą dotację;
d) Urealnienie kwoty dotacji wobec rynkowych kosztów modernizacji energetycznej budynków (w tym znaczące podwyższenie kwot dla termomodernizacji);
e) Wprowadzenie systemu kontroli efektów, np. uproszczonego audytu energetycznego lub świadectwa przed i po pracach renowacyjnych jako warunek konieczny; audyt/świadectwo objęte dotacją 100% wg. ustalonego licznika (lub bon);
f) Usprawnienie systemu obsługi dotacji w celu skrócenia czasu oczekiwania na weryfikację wniosku i wypłatę środków;
g) Możliwość łączenia jednego programu dotacyjnego z innymi istniejącymi programami z zachowaniem zasady, że najpierw należy redukować zużycie energii, a następnie wymieniać jej źródła (pozwala to dobrać odpowiednie urządzenie unikając jego przewymiarowania i dodatkowych kosztów oraz zapewniając efektywną eksploatację);
h) Włączanie firm wykonawczych w mechanizm dotacji jako sposób premiowania wychodzenia z szarej strefy;
i) Wprowadzenie uproszczonego mechanizmu dotacji na wzór programu Mój Prąd;
j) Wprowadzenie bonów modernizacyjnych, wydawanych za pośrednictwem banków.
k) Wypłacanie środków w oparciu o umowę na realizację, a nie po zakończeniu inwestycji, aby zlikwidować barierę wejścia w program;
l) Stworzenie systemu ciągłego raportowania efektywności programu (na wzór istniejących już programów jak Czyste Powietrze czy Mój Prąd);
m) Projektowanie systemu dotacji komplementarnych i współdziałających w ramach parasolowego programu „Czyste Powietrze”.
Pełna treść listu do NFOŚiGW do przeczytania tutaj .
