Oczekiwana przez środowisko eksperckie, organizacje pozarządowe i samorządy nowa wersja Krajowego Planu Odbudowy, będąca wersją po konsultacjach społecznych, w których inicjatywa Fala Renowacji brała udział, jest od końca kwietnia dostępna publicznie oraz została na początku maja przesłana Komisji Europejskiej.

Dokument został rozbudowany opisowo przy komponentach oraz dodano informacje o części grantowej/pożyczkowej, co pozwala budować szerszy obraz ale brak szczegółowości w interesującym nas temacie (efektywności energetycznej budynków).

Cieszy nas fakt, że w nowym KPO pojawiło się (co rekomendowaliśmy) nawiązanie do innego ważnego dokumentu z zakresu efektywności energetycznej czyli Długoterminowej Strategii Renowacji (DSR) oraz zapisy, które dotyczą możliwości korzystania firm ESCO z dotacji (taką sugestię zgłaszaliśmy do innego dokumentu). Przy czym w kontekście synergii DSR, nie powinna się ona pojawić tylko w kontekście reformy Krajowego Planu Ochrony Powietrza ale także np. Ustawy o efektywności energetycznej.

Mimo faktu, że w nowym KPO pojawia się nawiązanie do idei „energy efficiency first” (str. 186), to sformułowania użyte w tytułach poszczególnych wiązek projektów np. „Wymiana źródeł ciepła i poprawa efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych” zdają się na pierwszym miejscu stawiać kwestie ograniczenia smogu, które powinny być traktowane jako efekt działań w zakresie poprawy efektywności energetycznej budynków. „Poprawa efektywności energetycznej oraz wymiana źródeł, czyli odwrócenie szyku, związane w praktyce ze skupieniem się na utrzymaniu poprawnej kolejności działań modernizacyjnych odzwierciedlają wdrażanie reguły „energy efficiency first” jako podstawowego podejścia do transformacji energetycznej.

Kompleksowa, głęboka modernizacja pojawia się w kontekście np. szkół czy budynków lokalnej aktywności społecznej ale brak konkretów. Podobnie jak ma to miejsce w opisie planowanych zmian w programie „Czyste powietrze” (str. 186) – liczymy, że te konkrety dot. Preferencji/promocji kompleksowej modernizacji energetycznej budynków pojawią się przy okazji prac nad zmianami w programie „Czyste powietrze” zaplanowanych na II kwartał 2021.

W dokumencie wielokrotnie pojawiają się zagadnienia związane z przeciwdziałaniem ubóstwu energetycznemu, co świadczy o zauważenie istniejącego obecnie problemu. Jednak w naszym odczuciu, należałoby skupić się także na przeciwdziałaniu pojawienia się problemów w przyszłości, czyli promowaniu przeprowadzenia modernizacji w sposób kompleksowy i z odpowiednią kolejnością wykonywanych prac.